Prawdziwą ozdobą krajobrazu gminy jest kościół i klasztor poreformacki w Siennicy. Zachowało się też dużo dawnych siedzib ziemiańskich, które są wpisane do rejestru zabytków. Są to przeważnie dwory lub zespoły dworsko-parkowe z XVIII i XIX wieku: w Bożej Woli, Dłużewie, Grzebowilku, Kątach, Pogorzeli, Żakowie. W Starogrodzie pozostał tylko park dworski założony w połowie XIX wieku. W Ptakach znajduje się zabytkowy drewniany młyn wodny.

Najcenniejszym zespołem zabytkowym w gminie jest kościół i klasztor poreformacki w Siennicy wraz z najbliższym otoczeniem (budynek główny, budynek klasztorny). Został wzniesiony według projektu Antonia Solariego w latach 1749 – 1760 z fundacji wojewody mazowieckiego Kazimierza Rudzińskiego i jego żony Antoniny z Nowosielskich, a konsekrowany w 1761 roku. Do 1864 roku był w posiadaniu zakonu reformatów, później został przeznaczony na seminarium nauczycielskie.

Kościół oraz przylegający do niego czteroskrzydłowy klasztor tworzą zwarty kompleks murowanych i tynkowanych budynków otaczających prostokątny wirydarz. Przed fasadą kościoła znajduje się czworoboczny dziedzińczyk otoczony murem z barokową bramą. Pośrodku dziedzińca, na kolumnie toksańskiej, stoi figura Matki Bożej Niepokalanej z pierwszej połowy XIX wieku. Przy kościele od strony północnej znajduje się, oddzielony murem, stary cmentarz grzebalny. 

Do najpiękniejszych budynków szkolnych w regionie należy wybudowany w latach 1923 – 1926 gmach Seminarium Nauczycielskiego w Siennicy. Został on zaprojektowany przez architekta Aleksandra Bojeńskiego, profesora Politechniki Warszawskiej, z dużym rozmachem i uwzględnieniem najnowszych rozwiązań dotyczących kompleksowego funkcjonowania tego typu obiektów. Decyzję o budowie gmachu szkolnego podjął prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Stanisław Wojciechowski, biorąc pod uwagę problemy lokalowe Seminarium oraz postawę jego uczniów w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku. Projekt uzyskał wyróżnienie i specjalny medal Grand Prix na konkursie architektonicznym w Paryżu w 1922 roku. Budowę wspomagał finansowo Stanisław Pobóg-Dłużewski, właściciel pobliskiego Dłużewa.

W 1926 roku zbudowano także dom dyrektora, studnię i oczyszczalnię ścieków oraz własną elektrownię, której generatory były napędzane silnikami spalinowymi. Przy szkole wybudowano salę gimnastyczną. Obiekt, przeznaczony dla 150 uczniów, posiadał specjalistyczne pracownie, salę muzyczną, salę rysunkową.

W okresie okupacji główny gmach szkoły Niemcy zamienili na koszary. Od lipca 1944 roku stacjonowali tu Rosjanie, którzy bardzo go zniszczyli. W latach 1945 – 1950 cały zespół został odremontowany. Została przywrócona jego dawna funkcja – istniało tu (z przerwą) Liceum Pedagogiczne. Obecnie w gmachu mieści się Zespół Szkół im. H. i K. Gnoińskich (liceum ogólnokształcące oraz gimnazjum).

Przed głównym wejściem do szkoły znajduje się niewielki park, oddzielający zespół szkolny od klasztornego. Na pozostałej części terenu jest ogród oraz drugi park ze stawem i źródełkiem. Piękny gmach szkolny, usytuowany na wzgórzu, jest widoczny z daleka z każdej drogi prowadzącej do Siennicy. 

Dwory i zespoły dworsko-parkowe

 

Dwór w Bożej Woli. Murowany dwór, zbudowany w 1872 roku na planie prostokąta i otoczony kilkuhektarowym parkiem, początkowo należał do Jana Małaszewicza i Ludwika Rychtera, a później do różnych właścicieli. od 1992 roku znajduje się tu Centrum Konferencyjno-Informacyjne Opus Dei. Przed dworem znajduje się podjazd z murkiem oraz owalnym trawnikiem i fontanną, a przy podjeździe – kapliczka z 1887 roku z figurą Matki Boskiej. 

Dwór w Dłużewie. Siedziba ziemiańska od XVI wieku. Do 1931 roku był własnością rodziny Dłużewskich. Istniejący do dziś dwór wybudował w latach 1901 – 1903 Stanisław Dłużewski. Po jego śmierci dwór stał się własnością córek: Wandy Rzewuskiej i Zofii Kańskiej. Dwór jest położony nad rzeką Świder pośród parku, w którym 1/3 drzewostanu pochodzi z XIX wieku. W 1946 roku dwór został przejęty przez skarb państwa i stał się siedzibą szkoły podstawowej. W 1978 roku został przekazany Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i jest wykorzystywany jako dom plenerowy. 

Dwór w Pogorzeli. Ta siedziba rodziny Rudzińskich z połowy XVIII wieku jest przykładem dworu barokowo-klasycystycznego. Jego budowę rozpoczął prawdopodobnie Kazimierz Rudziński – późniejszy wojewoda mazowiecki. Prace dokończył syn Michał, właściciel Pogorzeli od 1757 roku. W XIX i XX wieku Pogorzel wystawiano wielokrotnie na licytację z powodu długów. Do dziś, zmieniając właścicieli, dwór pozostaje w rękach prywatnych.

Dwór jest murowany z cegły na zaprawie wapiennej, wzniesiony na planie prostokąta, parterowy, z piętrową częścią środkową, wysuniętą trójosiowymi ryzalitami z obu elewacji oraz jednoosiowymi ryzalitami skrajnymi. Otacza go park z systemem wodnym i aleją dojazdową. Istotny element kompozycyjny stanowią stawy i kanał połączony ze stawami siecią rowów. Wiek najstarszych drzew można określić na około 200 lat. 

Dwór w Kątach Zdrojach. Okoliczne dobra były w XVI – XVII wieku własnością Dłużewskich, w XVIII wieku – Rudzińskich, a w połowie XIX wieku przeszły na własność Czarnieckich, którzy wznieśli tu dwór. Obiekt istniejący do dziś został znacznie zmieniony w wyniku modernizacji i przebudowy. 

 

 

Dwór został wybudowany z cegły na zaprawie wapiennej, wzniesiony z kilku złączonych ze sobą prostokątów. Korpus gmachu prostopadłościenny, z użytkowym poddaszem, podpiwniczony. Skrzydło wschodnie dwukondygnacyjne, nakryte czterospadowym dachem. Elementem dominującym parku jest układ wodny. Prawie całą powierzchnię parku zajmuje bardzo duży staw o nieregularnych brzegach wraz z podmokłym lasem olchowym. 

Po wojnie dwór został przejęty przez skarb państwa. Początkowo umieszczono w nim dom starców, później mieściła się izba porodowa, a od 1975 roku do dzisiaj znajduje się Dom Pomocy Społecznej. 

Dwór w Żakowie. Ten dwór o oryginalnej formie, wybudowany pod koniec XIX wieku, należał do rosyjskiego generała Aleksego Stiepanowa. Potem Żaków kilkakrotnie zmieniał właścicieli. w 1949 roku budynek wraz z przyległą ziemią (ok. 2ha) zakupiła gromada wsi Żaków i przeznaczyła na szkołę podstawową, której służył do 1999 roku. Obecnie jest w rękach prywatnych. 

Dwór został wybudowany z pełnej cegły ceramicznej na zaprawie wapiennej, założony na rzucie prostokąta z prostokątną dobudówką. Bryła budynku prostopadłościenna, z piętrową częścią od zachodu. Do bryły głównej dostawiona parterowa dobudówka. Od bramy wjazdowej do dworu prowadzi malownicza aleja dojazdowa. Budynek jest otoczony ze wszystkich stron drzewami będącymi pozostałością dawnego parku krajobrazowego. 

Ponadto w Grzebowilku znajduje się dwór wzniesiony na przełomie XVIII i XIX wieku jako dworek myśliwski. Jest on wymieniony wśród nadań Księstwa Warszawskiego dla księcia Józefa Poniatowskiego (1812). Pod koniec XIX wieku jego właściciel wyciął otaczające dwór dębowe lasy i utworzył folwark rolny. Na początku XX wieku właścicielem folwarku był Tadeusz Rychwalski, który założył na jego terenie cegielnię. W latach 1920 – 1970 dworek miał wielu właścicieli; nadal pozostaje w rękach prywatnych. W otoczeniu dworku rośnie kilka starych pomnikowych drzew (około 300 lat). Najstarsze to dęby, pozostałość po pierwotnym lesie dębowym, oraz iglaki na obrzeżach tarasu. 

 

Inne zabytki i pamiątki historyczne

W Siennicy i okolicznych miejscowościach znajdują się liczne pamiątki historyczne. Wartość historyczną i artystyczną mają liczne nagrobki na cmentarzu parafialnym, m.im.: rodziny Czajkowskich (z 1886 r.), Salomei z Troszyńskich Bogusławskiej (z 1867 r.), Józefa Bogusławskiego, byłego oficera wojsk polskich, sędziego pokoju, dziedzica dóbr Zglechów (z 1876 r.), Michała Bogusławskiego, byłego oficera wojsk polskich, obywatela ziemskiego (z 1875 r.), Karola i Wojciecha Karczewskich, obywateli ziemskich (z 1886 r.), rodziny Rembielińskich (z początku XX w.). Na cmentarzu znajduje się również pomnik ku czci żołnierzy Wojska Polskiego poległych w walce z Niemcami we wrześniu 1939 roku. 

Do interesujących, rzadko już spotykanych cmentarzy przykościelnych należy nekropolia przy kościele parafialnym w Siennicy. Czas powstania cmentarza określony jest na lata 1749 – 1754. Zachowało się tu kilkanaście późniejszych nagrobków, m.in.: ks. Damazego Kosinowskiego (z 1900 r.), ks. Łukasza Janczaka (z 1918 r.), ks. Romana Rembielińskiego, doktora teologii, prałata papieskiego (z 1926 r.), Maryny z Chrzanowskich Grabowskiej, dziedziczki dóbr Rudzienko (z 1889 r.), a także nagrobki członków rodziny Dłużewskich (z lat 1894 – 1945).

Inne miejsca pamięci: w Łękawicy – pomnik ku czci Polaków zamordowanych przez Niemców za udzielenie pomocy wojsku polskiemu podczas walk w dniu 14 września 1939 roku, w Wólce Dłużewskiej – na szczycie rezerwatu „Wólczańska Góra” – grób partyzanta polskiego poległego w walce z Niemcami. 

W okolicach Siennicy można spotkać kaplice, kapliczki i krzyże przydrożne. Wśród nich są kaplice kubaturowe z niewielkim wnętrzem mieszczącym kilkanaście osób. W obiektach tych wnętrze jest urządzone jak w kościele, z ołtarzem, w którym umieszczono figuralne lub malarskie przedstawione postaci świętego. Do tej grupy obiektów należą kaplice murowane w Łękawicy, Kątach Zdrojach i Zglechowie. Mniejszą formą odznaczają się kapliczki kubaturowe murowane z cegły, mieszczące we wnętrzu ołtarzyk. Kapliczki takie można spotkać w Bestwinach, Gągolinie, Grzebowilku, Starogrodzie, Dzielniku.

W niektórych miejscowościach można spotkać kapliczki w postaci słupów bądź filarów z umieszczoną figurą świętego. Taka kapliczka znajduje się w Starogrodzie w okolicy cmentarza parafialnego. Dość rzadko spotyka się figury przydrożne na cokołach, takie jak rzeźba Trójcy Świętej w Pogorzeli oraz popiersie kobiece w Zglechowie z 1852 roku. 

Rzeźba Trójcy Świętej, datowana na początek XIX wieku, jest umieszczona na wysokim okorowanym pniu z drewna dębowego. Dominuje tu postać Boga Ojca na tle obłoków, z rozłożonymi rękoma. Jest to jeden z najcenniejszych tego typu obiektów w regionie.